پاسخنامه سوالات دموکراسی و مردم سالاری دینی

این درس تحت عنوان «دموکراسی و مردم سالاری دینی» در 7 جلسه توسط استاد محمدجواد نوروزی ارائه شده است. هدف اصلی این درس تبیین فلسفه ی سیاسی اسلام از منظر حکومت کمال مطلوب می باشد. استاد بدین منظور ابتدا در جلسات نخست این درس به تعریف مشروعیت و منشأ آن، قرارداد اجتماعی از منظر اندیشمندان غربی و اسلامی، مشروعیت الهی و نقش مردم در حکومت اسلامی پرداخته است. جلسات میانی این درس در قالب پرداختن به مباحثی همچون تاریخچه و مؤلفه های دموکراسی، کثرت گرایی، برابری و آزادی شهروندان، احزاب سیاسی، نقد نظریه دموکراسی، نسبی گرایی و دموکراسی، مشروعیت پول و تبلیغات در غرب و تعارض اسلام با دموکراسی غربی به پیش رفته است. در نهایت استاد در جلسات پایانی به معنای امامت و ولایت، رهبری در عصر غیبت، تاریخچه ولایت فقیه، ولایت فقیه بعنوان بحثی فقهی و کلامی و دلایل عقلی و نقلی نظریه ولایت فقیه پرداخته است.

اهداف درس:

1. آشنایی با تعریف مشروعیت و منشا آن
2. شناخت نقش مردم در مشروعیت حکومت اسلامی
3. آشنایی با مولفه های دموکراسی و نقدهای وارده بر آن
4. شناخت دلایل عقلی و نقلی نظریه ولایت فقیه

سرفصل و جلسات:

• جلسه اول: نقد نظریه قرارداد اجتماعی، از دیدگاه اسلام
• جلسه دوم: عامل مشروعیت حکومت
• جلسه سوم: مشروعیت مردمی؛ پایه دمکراسی
• جلسه چهارم: مردم سالاری دینی
• جلسه پنجم: ولایت و رهبری در عصر غیبت
• جلسه ششم: حیطه اختیارات مراجع تقلید در مسائل اجتماعی
• جلسه هفتم: نکاتی مهم در روشن شدن نظریه ولایت فقیه

درباره درس:

«شما وارد عصر علم شده اید. همه چیزهای اضافی را دور بریزید! زوج علم و فناوری، هر چیزی را که می خواهید به شما خواهند داد و شما را خوشبخت خواهند نمود». این فراخوانی رایج در میان برخی از اندیشمندان غربی و غرب گرا بوده و هست. آن ها مدعی هستند که بشر برای توسعه و پیشرفت، باید دین و فلسفه را کنار بگذارد و فقط به علم متوسل شود. این سخنی کاملاً نادرست و ضمناً یک دروغ آشکار است، زیرا خود تمدن نوین غربی بر اساس یک فلسفه بنیان نهاده شده است. این فلسفه توسط اندیشمندانی همچون دکارت پایه گذاری شد و غربی ها براساس چنین فلسفه ای و عقلانیت خودبنیاد آن توانستند به تولید علم و صنعت برسند و تمدن کنونی شان را بوجود آورند. این سخن تنها برای تمدن غربی صادق نیست، زیرا هر تمدن قدیم و جدیدی از عقبه ای فلسفی برخوردار است. در واقع اگر بخواهیم مراحل تشکیل یک تمدن نوین را بازگو نماییم، اولین مرحله به ایجاد فلسفه برای حوزه های مختلف زندگی و فعالیت های بشری از جمله سیاست، اقتصاد و فرهنگ اختصاص دارد. بعد از ایجاد فلسفه، علم، صنعت و در نهایت تمدنی جدید بوجود خواهد آمد. اهمیت فلسفه برای ما در وهله ی نخست به دلیل نقش آن در تحقق آرمان اصلی انقلاب اسلامی ایران یعنی ایجاد تمدن نوین اسلامی است. فلسفه دانشی است که به بررسی عقلانی و استدلالی چیستی، چرایی و چگونگی پدیده ها و نسبت آن با سایر چیزها می پردازد. زمانی که ذهن یک فیلسوف متوجه زندگی سیاسی می شود، فلسفه ی سیاست بوجود می آید. موضوع اصلی سیاست، قدرت است و زندگی سیاسی انسان ها به طور کلی، دربردارنده ی مباحث و مسائل متعددی است. فلسفه ی سیاست در وهله ی نخست به معنای سیاست و نسبت آن با پدید های دیگری از جمله دین و اخلاق می پردازد. از این منظر نسبت دین و سیاست یکی از مهم ترین مسائل متعلق به دانش فلسفه ی سیاست است. این مسئله به طور بسیار جدی تری توسط اندیشمندان مسلمان دنبال شده است. فلسفه ی سیاست در گام دوم بررسی خود به مباحث تخصصی زندگی سیاسی از جمله چیستی حکومت و حاکمیت و ضرورت یا چرایی آن ها و انواع حکومت و چگونگی حکومت داری می پردازد. فلسفه ی سیاسی اسلامی ضمن برداشتن این دوگام، گامی دیگر نیز برداشته است و موضوعات اختصاصی همچون مشروع بودن حکومت، ترکیب مردم سالاری و دین مداری، امامت و ولایت فقیه را مورد بررسی قرار داده است.

تمام جلسات باهم – سوالات ترم جدید

تمام سوالات تایپ شده با امکان جستجو هنگام آزمون

در صورتی که پاسخنامه دروس دیگری رو هم نیاز دارید می‌توانید به آیدی زیر در تلگرام و یا ایتا پیام دهید.

@NahadYarCom